Βρισκόμαστε σε μία πολύ δύσκολη θέση, εν μέσω μιας κρίσης ανόδου των τιμών των ορυκτών καυσίμων.
Οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες έχουν να πληρώσουν λογαριασμούς που είναι υψηλότεροι από το μισθό τους, τους οποίους πληρώνουμε όχι μόνο σαν καταναλωτές αλλά και σαν φορολογούμενοι, μέσω κρατικών επιδοτήσεων από τα έσοδα του #ETS (Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της #ΕΕ), που ουσιαστικά χρηματοδοτεί τα κέρδη των εταιριών και βέβαια την πολεμική μηχανή του Πούτιν. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι πολίτες παίρνουν το σωστό μήνυμα, ότι δεν πρόκειται δηλαδή να σηκώσουν μόνοι τους το βάρος της Πράσινης Μετάβασης.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, τα κίτρινα γιλέκα θα πάψουν να είναι κίτρινα, θα πάψουν να είναι γιλέκα. Θα γίνουν μαύροι και καφέ χιτώνες.
Δεν είναι μόνο θέμα κοινωνικής συνοχής, είναι ζήτημα δημοκρατικής ανθεκτικότητας. Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα αποτελεί θεμέλιο λίθο της Πράσινης Μετάβασης, μια ευπρόσδεκτη παρέκκλιση από την αγοραία προσέγγιση.
Δεν πιστεύουμε ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι απλά μια τεχνικοοικονομική παρέμβαση. Αποτελεί μια πολιτική επιλογή για τη δίκαιη μετάβαση για όλους, για την κλιματική δικαιοσύνη, για την ισότητα στις εκπομπές άνθρακα (carbon equity) και για τη συστημική αλλαγή.
Αν προσπαθούμε να αλλάξουμε το σύστημα τότε το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα αποτελεί μια καλή αρχή.
Το ETS (Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ) θα πρέπει να επανασχεδιαστεί με πιο προοδευτικό τρόπο. Δεν είναι η κύρια ευθύνη για την κλιματική αλλαγή οι εκπομπές από τα φτωχά νοικοκυριά, το πλουσιότερο 10% είναι αυτό που θα πρέπει να μειώσει δραστικά τις εκπομπές του.
Ο πανευρωπαϊκός ορισμός της Ενεργειακής φτώχειας είναι πολύ σημαντικό βήμα. Σε αυτό θα πρέπει να δώσουμε λίγο παραπάνω προσοχή στο κομμάτι της ψύξης, καθώς στη Νότια Ευρώπη αναμένουμε περισσότερα θερμά επεισόδια καύσωνα τα επόμενα χρόνια και η ψύξη αποτελεί τεχνική προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Δεν είναι ζήτημα lifestyle αλλά επιβίωσης.
Τα εθνικά σχέδια για το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα πρέπει να ενισχυθούν. Οι ευάλωτες κοινότητες θα πρέπει να οργανωθούν σε τοπικό επίπεδο. Δυστυχώς έχουμε δει στις περιπτώσεις του Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και του Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης ότι η διαβούλευση ήταν προβληματική, δεν ήταν διαφανής και δεν ήταν εύκολο για τις ευάλωτες ομάδες να συμμετέχουν.
Είναι μεγάλο ζήτημα να έχουμε δομικές επενδύσεις που θα επιτρέπουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή κατοικία, υγεία, δημόσιες και καθαρές συγκοινωνίες και καθαρή ενέργεια.
Όπως είπε και ο αντιπρόεδρος Τίμμεμανς, η Πράσινη Μετάβαση αποτελεί έναν δύσκολο δρόμο και δεν θα πετύχει αν δεν είναι δίκαιη.
*Ομιλία στην εκδήλωση της WWF για το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών και το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο.