Η COPA-COGECA δήλωσε απογοητευμένη και πολύ ανήσυχη από τη συμφωνία που επιτεύχθηκε από τους θεσμικούς διαπραγματευτές για την αποκατάσταση της φύσης και ειδικά με την επαναφορά του άρθρου 9, σχετικά με τα γεωργικά οικοσυστήματα. Κατά την COPA-COGECA η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βρει έναν τρόπο να προωθήσει την αποκατάσταση της φύσης χωρίς να επιβαρύνει τους γεωργούς και τους δασοκόμους της και χωρίς αυτή να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων και στην αγροτική οικονομία.
Η Europêche , η οργάνωση που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή αλιευτική βιομηχανία, επέκρινε στις 10 Νοεμβρίου την προσωρινή συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του Συμβουλίου της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον προτεινόμενο κανονισμό για την αποκατάσταση της φύσης. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν σε έναν ευρωπαϊκό στόχο για την αποκατάσταση τουλάχιστον του 20% των χερσαίων περιοχών και του 20% των θαλάσσιων περιοχών έως το 2030 και όλων των οικοσυστημάτων που έχουν ανάγκη έως το 2050.
Τα τελευταία στοιχεία από το «Δίκτυο Πληροφοριών Αγροτικής Λογιστικής (ARICA)» για το λογιστικό έτος 2021, που δημοσιεύθηκαν στις 10 Νοεμβρίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δείχνουν ότι το μέσο γεωργικό εισόδημα της ΕΕ αυξήθηκε στα 28.800 ευρώ ανά εργαζόμενο το 2021. Αυτή η αύξηση την τελευταία δεκαετία μπορεί να αποδοθεί στη μείωση του αριθμού των εργαζομένων στη γεωργία και στην αύξηση της αξίας της παραγωγής ταχύτερα από αυτή του κόστους.
Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε στις 13 Νοεμβρίου, τον Κανονισμό, σχετικά με το δίκτυο πληροφόρησης για τη βιωσιμότητα των γεωργικών δραστηριοτήτων. Στόχος του κειμένου είναι να αυξήσει τη βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων της ΕΕ, μέσω μιας βελτιωμένης διαδικασίας συλλογής δεδομένων που λαμβάνει υπόψη περιβαλλοντικά και κοινωνικά δεδομένα, καθώς και οικονομικά δεδομένα. Χάρη στον αναθεωρημένο κανονισμό: οι σύνδεσμοι με άλλες πρωτοβουλίες συλλογής δεδομένων θα βελτιωθούν, μειώνοντας έτσι τον διοικητικό φόρτο, τα δεδομένα που συλλέγονται θα χρησιμοποιούνται για την έρευνα και τη χάραξη πολιτικής, με πρωταρχικό στόχο την παρακολούθηση και τη βελτίωση των προσπαθειών βιωσιμότητας και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες για τους γεωργούς θα βελτιωθούν. Η συμμετοχή στη διαδικασία συλλογής δεδομένων θα είναι προαιρετική, ενώ τα κράτη μέλη θα ενθαρρύνονται να αναπτύσσουν κίνητρα ώστε οι γεωργοί να ανταλλάσσουν τα δεδομένα τους. Το νέο σύστημα θα διασφαλίζει την ασφάλεια και την προστασία των δεδομένων των γεωργών.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έδωσε στις 13 Νοεμβρίου, το «πράσινο φως» στην αναθεώρηση του συστήματος ελέγχου της αλιείας της ΕΕ, εκσυγχρονίζοντας τον τρόπο με τον οποίο ελέγχεται η αλιεία. Περίπου το 70 % των υφιστάμενων κανόνων για τον έλεγχο των αλιευτικών σκαφών επικαιροποιούνται από τον πρόσφατα εκδοθέντα κανονισμό, ο οποίος θα συμβάλει στο να διασφαλίζεται ότι τα σκάφη της ΕΕ και άλλα σκάφη που αλιεύουν στα ύδατα της ΕΕ τηρούν τους κανόνες της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ). Στις βασικές αλλαγές συμπεριλαμβάνονται: ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης σκαφών (VMS) και ηλεκτρονική καταγραφή των αλιευμάτων, ηλεκτρονικά εργαλεία παρακολούθησης εξ αποστάσεως των αλιευμάτων, αναθεώρηση του συστήματος επιβολής κυρώσεων και βελτιωμένη ψηφιακή ιχνηλασιμότητα κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 16 Νοεμβρίου ότι θα ανανεώσει για δέκα χρόνια την άδεια χρήσης της γλυφοσάτης στην Ευρωπαϊκή Ενωση, έπειτα από την ψηφοφορία μεταξύ των κρατών μελών, από την οποία δεν προέκυψε πλειοψηφία που θα όριζε την τύχη του επίμαχου ζιζανιοκτόνου. Η ανανέωση της άδειας προβλέπει ορισμένες ασφαλιστικές δικλείδες και απαγορεύει την χρήση της γλυφοσάτης για αποξήρανση (άπλωμα για ξήρανση πριν από την συγκομιδή). Όπως και κατά την πρώτη ψηφοφορία στις 13 Οκτωβρίου, στην ψηφοφορία μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν επιτεύχθηκε η ειδική πλειοψηφία (15 από τα 27 κράτη που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του ευρωπαϊκού πληθυσμού) για την αποδοχή ή απόρριψη της πρότασης της Κομισιόν. Επτά χώρες, ανάμεσά τους η Γαλλία, η πρώτη αγροτική οικονομία της Ενωσης, η Γερμανία και η Ιταλία, απείχαν, ενώ 17 ψήφισαν υπέρ της πρότασης της Κομισιόν και 3 κατά. Ακόμη και αν η δραστική ουσία εγκριθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κάθε κράτος μέλος παραμένει υπεύθυνο για την αδειοδότηση των προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη και κατά συνέπεια μπορεί να υιοθετήσει περιορισμούς, ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τις περιβαλλοντικές συνέπειες στο πλαίσιο κριτηρίων που έχουν ορισθεί από τις Βρυξέλλες.
Το 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 185,9 εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων για την προώθηση υψηλής ποιότητας, βιώσιμων ευρωπαϊκών αγροδιατροφικών προϊόντων τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και αλλού στον κόσμο, ανακοίνωσε στις 17 Νοεμβρίου. Τα διαθέσιμα ποσά για τις επιλεγμένες καμπάνιες το 2024 κατανέμονται μεταξύ προώθησης στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και προώθησης σε τρίτες χώρες, σε 81,3 και 85,1 αντίστοιχα.
Στη δέσμη συμπερασμάτων, που εγκρίθηκε ομόφωνα από τους υπουργούς Γεωργίας της ΕΕ στις 20 Νοεμβρίου, αναγνωρίζεται ότι οι αγροτικές περιοχές είναι βασικοί συνεισφέροντες στην οικονομική ισχύ της ΕΕ, στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και στη δράση για το κλίμα. Επιπλέον, στα συμπεράσματα τονίζεται ο ρόλος των αγροτικών περιοχών στη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς των τοπικών κοινοτήτων. Τέλος, στα συμπεράσματα τονίζονται η πολυπλοκότητα και η ποικιλομορφία των αγροτικών περιοχών, ενώ επισημαίνονται οι ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν πολλές από αυτές τις περιοχές, όπως η μείωση και η γήρανση του πληθυσμού, το χάσμα μεταξύ των φύλων, η περιορισμένη συνδεσιμότητα, οι ανεπαρκώς ανεπτυγμένες υποδομές ή η έλλειψη επαρκών ευκαιριών απασχόλησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat, το 2022, η γεωργική παραγωγή στην ΕΕ αποτιμήθηκε σε 537,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε βασικές τιμές, που ισοδυναμεί με αύξηση 19% σε σύγκριση με το 2021. Η μεταβολή της ονομαστικής αξίας αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την απότομη άνοδο της ονομαστικής τιμής των γεωργικών αγαθών και υπηρεσιών συνολικά (εκτιμάται +22,8%), με τον όγκο της παραγωγής να μειώνεται μέτρια από το επίπεδο του 2021 (κατ’ εκτίμηση 3,1% χαμηλότερα). Τα τρία τέταρτα της αξίας της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ το 2022 προήλθαν από επτά χώρες της ΕΕ (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Ολλανδία και Ρουμανία). Λίγο περισσότερο από το ήμισυ της αξίας της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ το 2022 προήλθε από καλλιέργειες, τα δύο πέμπτα προέρχονταν από ζώα και ζωικά προϊόντα και το υπόλοιπο μερίδιο προήλθε από αγροτικές υπηρεσίες και δευτερεύουσες δραστηριότητες.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε στις 22 Νοεμβρίου την τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων. Η πρόταση σχεδίαζε τη μείωση της χρήσης των χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε ολόκληρη την ΕΕ κατά 50% έως το 2030, σε σύγκριση με την περίοδο 2015-2017. Το Συμβούλιο τώρα θα πρέπει να αποφασίσει για τη θέση του σχετικά με την πρόταση, ώστε να καθορίσει εάν θα απορριφθεί οριστικά η πρόταση ή θα επιστρέψει στο Κοινοβούλιο για δεύτερη ανάγνωση.
Μια νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 23 Νοεμβρίου επιβεβαιώνει τον σημαντικό ρόλο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΑΠ στη διασφάλιση των εισοδημάτων των γεωργών και της επισιτιστικής ασφάλειας, στηρίζοντας παράλληλα τη μετάβαση της γεωργίας της ΕΕ προς ένα βιώσιμο γεωργικό μοντέλο. Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ αποσκοπούν στην εφαρμογή της πιο φιλόδοξης από ποτέ ΚΑΠ, από περιβαλλοντική και κλιματική άποψη, κατά την περίοδο 2023-2027. Αναλύει τον προβλεπόμενο αντίκτυπο των στρατηγικών σχεδίων στην επίτευξη των στόχων της ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027, ιδίως εκείνων που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κλίμα και με κοινωνικές προσδοκίες, όπως η καλή διαβίωση και μεταχείριση των ζώων. Η έκθεση τονίζει επίσης την ανάγκη να ενισχυθούν τα εργαλεία πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων και να ενισχυθούν οι στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
Στις 24 Νοεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για μέτρα ύψος 51,7 εκατ. ευρώ για την άμεση στήριξη των Ελλήνων και Σλοβένων γεωργών που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. Από το γεωργικό αποθεματικό του 2024, 43,1 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στην Ελλάδα και 8,6 εκατ. ευρώ στη Σλοβενία. Τα ποσά αυτά λαμβάνουν υπόψη τις εκτιμήσεις των γεωργικών ζημιών από τη Σλοβενία και την Ελλάδα, καθώς και την αντίστοιχη βαρύτητα των δύο αυτών χωρών στον γεωργικό τομέα της ΕΕ, με βάση τα μερίδιά τους στις άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ. Επιπλέον, ελήφθη υπόψη η ανάγκη διατήρησης επαρκών διαθέσιμων πόρων στο πλαίσιο του γεωργικού αποθεματικού για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων κρίσεων κατά τους υπόλοιπους μήνες του 2023 και του 2024.