top of page

"Συναντήσεις στο Σύνταγμα" - Κλιματική Κρίση και Κλιματική Δικαιοσύνη - με τον Ξενοφώντα Κοντιάδη




Speaker 1: Σήμερα θα συζητήσουμε για κλιματικη αλλαγη, για ενεργειακή δικαιοσύνη, για κλιματική δημοκρατία. Με τον Πέτρο Κόκκαλη, ευρωβουλευτή, μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και γνωστό για τη δουλειά του στα θέματα της κλιματικής δικαιοσύνης και ευρύτερα τα θέματα του περιβάλλοντος. Πέτρο η αφορμή βέβαια είναι και όσα συμβαίνουν με την παγκόσμια αγωνία για την αύξηση της θερμοκρασίας. Τα σημάδια δεν είναι τωρινά εδώ και δεκαετίες, θα έλεγα. Έχει χτυπήσει το καμπανάκι εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Βλέπουμε. Νιώθουμε τη διαφορά στο πετσί μας. Και βέβαια και η ελληνική περίπτωση με την μεγάλη καταστροφή που γίνεται κάθε χρόνο και φέτος. Ήδη σήμερα 1η Αυγούστου έχουμε περισσότερο από μισό εκατομμύριο στρέμματα καμένα, κυρίως στη Ρόδο, όχι μόνο. Σε συνέχεια της τεράστιας καταστροφής της Συρίας πρόπερσι και των άλλων τεράστιων καταστροφών. Και θα ήθελα να συζητήσουμε λοιπόν, όχι μόνο για την Ελλάδα βέβαια, αλλά να ξεκινήσουμε από την Ελλάδα και να δούμε τελικά την κλιματική αλλαγή που είναι μια πραγματικότητα και που βέβαια θα πρέπει να συζητήσουμε και πόσο αναστρέψιμη είναι. Είναι ο βασικός λόγος. Γι αυτή την καταστροφή. Ίσως τελικά είναι και μια σειρά από αδυναμίες του ελληνικού κράτους, της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, αδυναμίες στην πρόληψη, αδυναμίες στην καταστολή και θα έλεγα και αδυναμίες πολύ σημαντικές στην αποκατάσταση. Το οποίο έχει να κάνει κατά τη γνώμη μου έναν κύκλο και με την πρόληψη. Δηλαδή αν υπήρχε η αποκατάσταση, ίσως και τουλάχιστον οι εμπρησμοί να ήταν λιγότεροι. Είναι ένα θέμα δημοκρατίας. Κατά τη γνώμη μου, ένα θέμα δημόσιας διοίκησης είναι και ένα θέμα πολιτικό ευρύτερα.


Κόκκαλης: Είναι κυρίως πολιτικό, είναι πρώτα απ όλα πολιτικό. Είναι ίσως μόνο πολιτικό, σίγουρα δεν είναι μετεωρολογικό φαινόμενο. Σίγουρα δεν είναι θεομηνία. Είναι αποτέλεσμα ανθρώπινων πράξεων και παραλείψεων. Έχει επίδραση σε ανθρώπους σε περιουσίες και είναι ένα φαινόμενο το οποίο αυξάνει τις ανισότητες που υπάρχουν και εκμεταλλεύεται, χτυπάει, αναδεικνύει τις όποιες αδυναμίες στην αντιμετώπισή του. Οι καταστροφές, το γεγονός μάλλον ότι ήδη έχουμε περάσει το μέσο όρο πυρκαγιών, ο οποίος βαίνει αυξανόμενος ούτως η άλλως άνισος όρος. Είναι ενδεικτικό της αδυναμίας του ελληνικού κράτους να οργανώσει την λειτουργία του για να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, δηλαδή την προστασία της φύσης, τα συνταγματικά του καθήκοντα, την προστασία της φύσης, προστασία των περιουσιών, την προστασία της ζωής των ανθρώπων, ούτως ώστε να αντιμετωπίσει αυτό που γνωρίζει ότι έρχεται. Είναι αποτέλεσμα πολιτικό, διότι όπως πολύ σωστά είπες, γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες την επίδραση που έχει η καύση ορυκτών καυσίμων, οι εκπομπές δηλαδή αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Ως προς την υπερθέρμανση πλέον το γνωρίζουμε επακριβώς με ακρίβεια τόνου και γι αυτό έχουμε και τον ανθρακικό προϋπολογισμό και επομένως η Κυβερνητική πολιτική για τον μετριασμό, δηλαδή την συμμετοχή της χώρας μας στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αερίων θερμοκηπίου, αλλά πρωτίστως οι πολιτικές προσαρμογής στη νέα κατάσταση αναδεικνύουν τις αδυναμίες. Νομίζω ότι όταν συμβαίνει αυτό που συνέβη στην Νέα Αγχίαλο, όπου υπήρχε ένας οικισμός προσφυγικός με άριστη πολεοδομία, με μηδενική βλάστηση και η οποία καίγεται για μιάμιση μέρα προτού περάσει σε ένα οχυρό με ασφάλεια νατοϊκού επιπέδου και εκρήγνυνται πυρομαχικά. Αυτό μας δίνει την αίσθηση της απόλυτης ανασφάλειας. Εάν μπορεί να συμβεί αυτό στη Νέα Αγχίαλο μπορεί να συμβεί, παραδείγματος χάριν, στο Πέραμα, στις αποθήκες, στις δεξαμενές πετρελαίου που υπάρχουν μέσα στο Πέραμα μπορεί να συμβεί παντού. Επομένως είναι μόνο πολιτικό το θέμα. Είναι απολύτως γνωστό τι θα συμβεί και τι και γιατί συμβαίνει. Και η έξαρση του αφορά στην έλλειψη πολιτικής βούλησης. Να προχωρήσουμε πρώτα απ όλα στο να κατεβάσουμε το διακόπτη της θερμοκρασίας, δηλαδή να σταματήσουμε να καίμε ορυκτά καύσιμα και δευτερευόντως να αντιληφθούμε ότι από δω και στο εξής κάθε πράξη, διοικητική ή χρηματοδοτική οποιασδήποτε πολιτείας θα πρέπει να νοείται ως πράξη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Γιατί αν πολλές φορές κι αν είναι αναστρέψιμη, όχι αναστρέψιμη, δυστυχώς δεν είναι στον ορίζοντα των επόμενων δεκαετιών, η ζωή των αερίων θερμοκηπίου είναι για το διοξείδιο πάνω από 200 χρόνια και για το πολύ πιο επιδραστικό μεθάνιο, δηλαδή το λεγόμενο και φυσικό αέριο. Είναι 40 χρόνια, είναι πολύ πιο έντονη, επομένως και σήμερα να είχαμε να επιτυγχάνουμε παγκόσμια συνεργασία επιτυχή για την κλιματική δράση και σταματάμε σήμερα να χρησιμοποιούμε πετρέλαιο, μεθάνιο και άνθρακα. Η θερμοκρασία θα συνεχίζεται να αυξάνεται και το κλίμα να αποσταθεροποιείται. Να έχουμε δηλαδή άλλα φυσικά φαινόμενα από αυτά για τα οποία έχουμε σχεδιάσει από αυτά για τις τεχνικές προδιαγραφές όλων των υλικών υποδομών, έργα απορροής όμβριων υδάτων, αντιπλημμυρικά, λιμενικά και τα λοιπά, αλλά και όλες τις κοινωνικές προδιαγραφές όλων των άυλων υποδομών, πχ πολιτική προστασία, πυροσβεστική, νοσοκομεία και ούτω καθεξής, Αυτά θα συνεχίσουν να συμβαίνουν και θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Αν καταφέρουμε να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε υδρογονάνθρακες θα καταφέρουμε να σταθεροποιήσουμε τη θερμοκρασία ιδανικά αν πετύχουμε τους στόχους του Παρισίου. Στον +1,5 βαθμό βέβαια, ήδη είμαστε στην +1,2 παγκοσμίως μέσου όρου, η Μεσόγειος πολύ υψηλότερα και γενικά ο πλανήτης πολύ υψηλότερα, διότι ο μέσος όρος περιλαμβάνει τις θάλασσες, οι οποίες είναι το 70%, οι οποίες δεν θερμαίνονται τόσο. Αν και τώρα βλέπουμε τρομερά ρεκόρ θερμοκρασίας του Ατλαντικού και της Μεσογείου που απορροφούν τη μεγαλύτερη ζέστη. Επομένως, προσπαθούμε για να σταθεροποιηθεί κοντά στους κάτω από τους 2 βαθμούς πάνω από τους δύο βαθμούς. Οι επιστήμονες λένε ότι δεν γνωρίζουν πώς θα αντιδράσει το πλανητικό σύστημα, τι θα κάνει παραδείγματος χάριν, το ρεύμα του κόλπου που είναι ο θερμοστάτης όλης της Ευρώπης. Τι θα κάνει το ΕΛ Νίνιο; Θα δούμε τώρα που εμφανίζεται τι θα κάνουν οι μουσώνες;


Speaker 1: Άρα στόχος είναι να σταματήσει αυτή η κατάσταση.


Κόκκαλης: Κατ αρχήν στόχος είναι μετριασμός, δηλαδή να σταματήσουμε να ρίχνουμε κι άλλο λάδι στη φωτιά.


Speaker 1: Είναι εφικτός ο στόχος αυτός?


Κόκκαλης:Εφικτός τεχνικά είναι απολύτως πολιτικά, δεν είναι. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μεγάλες αντιστάσεις, κυρίως από πετρελαϊκές εταιρείες, αλλά βεβαίως και από κυβερνήσεις σαν τη δική μας, η οποία πιστεύει ότι μπορεί να εξορύξει κοιτάσματα πιθανά κοιτάσματα ορυκτών καυσίμων στο Αιγαίο, Την ώρα που Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχει πει ότι όχι μόνο δεν πρέπει να υπάρχουν νέα κοιτάσματα, αλλά και από τα ήδη γνωστά τα μισά θα πρέπει να μείνουν στη γη. Είναι εφικτό αυτό; Αυτά τα μισά κοιτάσματα, τα γνωστά κοιτάσματα, είναι σε κάποιου τον ισολογισμό, σε κάποιο χρηματιστήριο, σε κάποιου την τσέπη αυτή η μετοχή, είναι εφικτά στον βαθμό που πιστεύουμε ακόμα ότι η πολιτική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Ναι, είναι εφικτά τα τεχνολογικά ναι είναι εφικτά.


Speaker 1: Οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Είναι υπό ανάπτυξη, ενδεχομένως ή με ένα συνδυασμό.


Κόκκαλης:Πάντως όχι με τεχνολογίες που δεν γνωρίζουμε, με τεχνολογίες που γνωρίζουμε βελτιωμένες δηλαδή είναι άλλο να συζητάμε εάν είναι εφικτό να υπάρξει ένα αυτοκίνητο και άλλο συζητάμε εφόσον έχει υπάρξει το αυτοκίνητο εαν αυτό το αυτοκίνητο μπορεί να πάει πιο γρήγορα, πιο αργά, πιο ασφαλώς και ούτω καθεξής. Οι τεχνολογίες λοιπόν της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στη πραγματικότητα υπάρχουν από τις ανανεώσιμες πηγές, από όπου υπάρχουν άλλωστε και τα ορυκτά καύσιμα. Ας μην ξεχνάμε ότι η ηλιακή ενέργεια είναι έτσι παρελθούσα φωτοσύνθεση δεν είναι κάτι διαφορετικό. Σήμερα λοιπόν, ο φθηνότερος τρόπος να παράγεις, να μετατρέψεις ηλιακή ενέργεια σε βατ είναι μέσα από τις ανεμογεννήτριες και από τα φωτοβολταϊκά. Η ιδιοκτησία τους, η διασπορά τους, αυτό πρέπει να αλλάξει και βεβαίως θέλουμε και μεγάλη πρόοδο στα ζητήματα της αποθήκευσης στις μπαταρίες. Δεν είναι πρόβλημα γιατί αν δει κανείς την αύξηση της χωρητικότητας των μεγάλης κλίμακας μπαταριών, ας το πούμε, είναι κι αυτή ραγδαία.


Speaker 1:Αφού λοιπόν είναι πολιτικό το θέμα, γυρίζουμε στην κουβέντα μας κάνοντας ίσως μια παρένθεση, γιατί θα πρέπει να ξαναγυρίσουμε και στα θέματα τα πιο πρακτικά σε ένα θέμα δημοκρατίας και μάλιστα κλιματική δημοκρατία. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό; Νομίζω πρώτα απ όλα ότι κάποιος θα μπορούσε να κάνει εύκολα έναν παραλληλισμό και να πει μπροστά στην κλιματική καταστροφή, στην κλιματική κρίση, ένα αυταρχικό καθεστώς θα μπορούσε πιο αποτελεσματικά να αντιδράσει. Μια συζήτηση που έγινε και με αφορμή την πανδημία.


Κόκκαλης: Ναι είναι η ίδια ακριβώς συζήτηση.


Speaker 1: Εγώ νομίζω ότι δεν είναι ίδια ακριβώς γιατί; Γιατί στην περίπτωση της πανδημίας έχουμε ένα φαινόμενο το οποίο είναι εξωγενές, δεν είναι ανθρωπογενές.


Κόκκαλης: Κάνεις λάθος δεν συμφωνώ καθόλου. Δηλαδή νομίζεις ότι η πανδημία συνέβη επειδή ένας Κινέζος τρελάθηκε και έφαγε ένα παγκολίνο;


Speaker 1: Όχι, αλλά δεν είναι τόσο άμεσα συναρτημένη με αυτές τις πολιτικές αποφάσεις; Είναι πιο έμμεσα, ενδεχομένως και πιο απρόβλεπτα, ενώ εδώ έχουμε κάτι πιο προβλέψιμο και έχουμε μια διαδικασία μετάβασης. Είμαστε σε μια φάση μετάβασης, η οποία δεν ξέρουμε που θα οδηγήσει αν λειτουργήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε υπερθέρμανση της Μεσογείου κτλ. Αυτό είναι σαφέστατο από πού θα προέρχεται;


Κόκκαλης: Όχι, όχι, όχι. Με συγχωρείς . Καταρχήν να ξεκινήσουμε να πούμε ότι τουλάχιστον εμένα δεν με ενδιαφέρει να σώσω τον πλανήτη. Θεωρώ ότι είναι ματαιόδοξο και ανθρωπογενές να λες ότι μπορεί να μπορείς να σώσεις, να καταστρέψεις. Το θέμα είναι να σωθούμε εμείς από πρώτον την υπερθέρμανση, η οποία δημιουργεί και μια σειρά άλλων προβλημάτων που τα οποία τα συζητήσαμε. Το δεύτερο είναι η ρύπανση, η οποία είναι πλέον ακραία όταν μιλάμε για αέρια ρύπανση, δηλαδή από καυσαέρια, η οποία είναι μια καθημερινή ετήσια πανδημία σιωπηλή, που υπολογίζεται ότι οδηγεί σε 9 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους παγκοσμίως, 480.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη και 17.000 στη χώρα μας κάθε χρόνο. Και αυτή είναι η αέρια για να μη μιλήσουμε για τη στερεά ρύπανση, όπως τα πλαστικά που τρώμε πάρα πολύ από αυτά που περνάνε στην τροφική αλυσίδα και βεβαίως για τη ρύπανση που προέρχεται από φυτοφάρμακα, αντιβιοτικά και όλα αυτά τα οποία τρώμε και πεθαίνουμε από μια σειρά από μη μεταδιδόμενες ασθένειες. Όσον αφορά τις μεταδιδόμενες ασθένειες, η τρίτη απειλή, η κατάρρευση της βιοποικιλότητας είναι οι ιοί είναι η αύξηση των ζωονόσων, διότι θα ήταν κανείς λίγο μύωπς κάπως αν δε δει ότι από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα και ξεκινώντας από το AIDS, οι περιπτώσεις μεταπηδήσεων ιών από την άγρια φύση στον άνθρωπο, ζωονόσων δηλαδή που άλλο είναι μια λέξη του μακάβριου λεξιλογίου που μάθαμε στην πανδημία, έχουν αρχίσει και έχουν την ίδια συμπεριφορά με τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Δηλαδή είναι όλο και πιο ακραία, όλο και πιο συχνά AIDS,Έμπολα,MERS,SARS, γρίπη των πτηνών, γρίπη των χοίρων Μέχρι που φτάσαμε στον COVID-19 .Αυτή είναι μια συνολική θέαση του προβλήματος του συστήματος που πρέπει να αλλάξουμε και όχι μόνο του κλίματος. Και αυτό αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία η οποία δεν είναι μόνο ενέργεια, είναι και η φιλοδοξία μηδενικής ρύπανσης. Είναι και η αντίδραση στην κατάρρευση της βιοποικιλότητας, όπως πχ με τον νόμο για την αποκατάσταση της φύσης που επίσης δεν ψήφισε η κυβέρνησή της Νέας Δημοκρατίας.


Speaker 1: Να γυρίσουμε σε αυτό που έλεγα. Σε περιπτώσεις όπως πανδημία, έχουμε σαν πρώτο μέτρο ενδεχομένως το lockdown, τους περιορισμούς, τις απαγορεύσεις, οι οποίες μπορεί να φτάσουν στα ακραία όρια που ζήσαμε και την πρώτη περίοδο της πανδημίας στο Μάρτιο, τον Απρίλιο του 20. Έχουμε ενδεχομένως ένα αυταρχικό κράτος, όπως εκείνο θα λειτουργούσε πιο αποτελεσματικά, με την έννοια ότι όποιος δεν συμμορφωνόταν οι κυρώσεις ήταν τρομακτικές. Εδώ ήταν κατά τη γνώμη μου, όταν μιλάμε για κλιματική αλλαγή, η κλιματική κρίση, η κλιματική καταστροφή. Έχω την εντύπωση ότι τέτοιου τύπου μέτρα δεν θα ήταν αποτελεσματικά πέρα από την πολιτική διάσταση που ένα αρχικό καθεστώς ενδεχομένως σκέφτεται με εντελώς διαφορετικό τρόπο και ενεργεί. Νομίζω ότι σε αυτή τη συζήτηση που έχεις κάποια διαφορετικά σενάρια για το πώς θα προχωρήσει η ζωή στον πλανήτη για το κλίμα εάν δεν υπάρξει μια ευρύτερη κινητοποίηση των πολιτών, ενδιαφέρον ενδεχομένως μια μορφή εκπαίδευσης και κουλτούρας πάνω στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και της ενέργειας και της ενεργειακής δικαιοσύνης βέβαια, διότι προφανώς αλλιώς μιλάμε όσοι τυχαίνει να βρισκόμαστε σε ένα χώρο κλιματιζόμενο, με νερό άφθονο όσο θέλουμε κτλ. Κι άλλος θα μιλήσει εκείνος ο οποίος είναι εκτεθειμένος. Υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι και δίπλα μας όπως οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι δεν μπορούν να δουλέψουν, δεν έχουν τη δυνατότητα να το πληρώσουν και μπορεί να καταλήξουν σε ένα σούπερ μάρκετ της γειτονιάς, να παριστάνουν τους αγοραστές μέχρι να πέσει ο ήλιος. Όλα αυτά τα πράγματα λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, δείχνουν ότι εδώ για να συζητήσει κανείς σοβαρά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής πρέπει να μιλήσει και για μια άλλου τύπου δημοκρατία, για μια άλλου τύπου ενεργοποίηση των κοινωνιών και της πολιτείας που θα βοηθήσει σε αυτή την ενεργοποίηση με μια σειρά από παρεμβάσεις.


Κόκκαλης: Νομίζω ότι η πανδημία είναι πάντα ένας καλός οδηγός, διότι μας δείχνει ποιες μπορούν να είναι και ποιες σε ορισμένο βαθμό οφείλουν να είναι είτε μαθήματα που θα πάρουμε. Η πράξη μιας κυβέρνησης οποιασδήποτε κυβέρνησης, είτε αυταρχικής είτε δημοκρατικά εκλεγμένης απέναντι σε μια κρίση δημόσιας υγείας. Γιατί η κλιματική κρίση είναι πάνω απ όλα μια κρίση δημόσιας υγείας; Να πούμε ότι δεν μας νοιάζει ο Πλανήτης μας νοιάζουν οι άνθρωποι γιατί οι άνθρωποι που απειλούνται είναι κυρίως η μητέρα των κρίσεων δημόσιας υγείας, απειλής. Είδαμε λοιπόν ότι δικές μας κυβερνήσεις κάνουν πράγματα αδιανόητα και σε επίπεδο δημοκρατικό. Ήταν αδιανόητο μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση να σου απαγορεύσει να βγαίνεις από το σπίτι σου. Όμως κάνανε και αδιανόητα πράγματα σε επίπεδο, θα έλεγα δημοσιονομικό σε επίπεδο σχέσης της πολιτικής με την αγορά σε επίπεδο κατεύθυνσης και χρηματοδότησης της ιδιωτικής αγοράς, η οποία είναι και η διαφορά μας με την Κίνα. Η Κίνα είναι οπωσδήποτε πρωτοπόρος στα θέματα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Οι επενδύσεις στη μετάβαση στην Κίνα είναι υπερπολλαπλάσιες από όλες τις επενδύσεις όλων των υπολοίπων χωρών μαζεμένες και η ταχύτητα με την οποία η Κίνα έχει καταφέρει να χρησιμοποιήσει αυτή την αλλαγή του μοντέλου προς όφελός της, καθιστώντας την. Παραδείγματος χάριν, σχεδόν έχει περίπου το 60% των ηλεκτρικών αυτοκινήτων παραγωγής σε μια χώρα που δεν έχει αυτοκινητοβιομηχανία.


Speaker 1: Μπορεί να πει κανείς δηλαδή ότι είναι πιο πράσινη από τις χώρες της Δύσης ή από την Ευρωπαϊκή Ένωση?


Κόκκαλης: Μπορεί κανείς να πει ότι οφείλει να πει ότι η Κίνα είναι η χώρα η οποία έχει τη μεγαλύτερη ταχύτητα μετάβασης προς την πράσινη μετάβαση από οποιαδήποτε άλλη χώρα και λόγω του μεγέθους τους. Αυτό το καταλαβαίνουμε ότι σε απόλυτα μεγέθη πραγματικά κάνει τους άλλους νάνους. Η Κίνα είναι πρωτοπόρος στα φωτοβολταϊκά, είναι πρωτοπόρος στην παραγωγή τους, είναι πρωτοπόρος στη διείσδυση τους, είναι πρωτοπόρος στα μικρά φωτοβολταϊκά, στις στέγες, είναι πρωτοπόρος στα ηλεκτρικά οχήματα και σε μια σειρά από άλλα θέματα.


Speaker 1: Επομένως, εδώ διαψεύδεται η θεωρία που διαβάζουμε σε αρκετές μελέτες και προσεγγίσεις ότι ένα αυταρχικό κράτος είναι λιγότερο φιλικό στην πράσινη μετάβαση από ότι οι δημοκρατίες της Δύσης.


Κόκκαλης: Είναι ενδιαφέρον αυτό για τον λόγο για τον οποίον η Κίνα προχώρησε σε αυτή την πολιτική και η Κίνα πάντα έχει μακροχρόνιες πολιτικές και έχει ένα πολιτικό σύστημα που της επιτρέπει κεντρικό και μακροχρόνιο σχεδιασμό. Είναι ακριβώς ότι λόγω της χρήσης του άνθρακα για την ενέργεια της, η ρύπανση ήταν τόσο μεγάλη που δεν μπορούσες να βγεις από το σπίτι σου στο Πεκίνο τις μισές μέρες του χρόνου. Ήταν ίσως και το μόνο πράγμα το οποίο έβγαλε κόσμο στο δρόμο και δημιούργησε ένα πολιτικό ρήγμα στην Κίνα. Και αυτό βεβαίως το Κομμουνιστικό Κόμμα δεν το κατάλαβε και σου λέει ότι, κατάλαβε επίσης ότι η Κίνα όπως ξέρουμε δεν έχει παρά μόνο άνθρακα. Το πετρέλαιο της Κίνας έρχεται με μη κινεζικά πλοία μέσα από ωκεανούς, οι οποίοι ελέγχονται από το αμερικανικό ναυτικό και επομένως ο δρόμος προς την αυτονομία , ο δρόμος προς την βιομηχανική ανάπτυξη, πράσινη βιομηχανική ανάπτυξη και ο δρόμος προς καθαρές πόλεις στη Κίνα ήταν αυτός. Βέβαια η Κίνα για να επιστρέψουμε στην πανδημία, αλλά και γενικότερα είναι μια χώρα που δεν έχει ακριβώς δημοκρατία όπως την γνωρίζουμε εμείς. Άρα αυτό είναι και το ζητούμενο και το όραμα και η προσπάθεια της Ευρώπης να καταστεί πρωτοπόρος στην πράσινη μετάβαση με δημοκρατικό τρόπο, ακολουθώντας δηλαδή την υπόσχεση, την πολιτική υπόσχεση να μην αφήσει κανέναν πίσω που μοιράζεται και με τους παγκόσμιους στόχους των Ηνωμένων Εθνών. Να γίνει δηλαδή μετάβαση με ένα δημοκρατικό σχεδιασμό και με δίκαιο τρόπο. Γιατί είναι το θέμα της κλιματικής δημοκρατίας. Προφανώς για να γίνουν όλα αυτά προφανώς πρέπει να αλλάξουν όλα και πρέπει να αλλάξει και το πολιτικό υπόδειγμα και το υπόδειγμα της αγοράς. Είναι προφανές νομίζω σε όλους ότι στους χρόνους που έχουμε, δηλαδή στο να πρέπει να μειώσουμε μέχρι το 2030 μέσα σε 7 χρόνια κατά 60% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να τις μηδενίσουμε μέχρι το 2050, όπως έχουμε δεσμευτεί νομικά να κάνουμε με τον κλιματικό νόμο που είναι μια πολιτική καινοτομία. Είναι ένας νόμος οιονεί συνταγματικός, ο οποίος θέτει ένα επιστημονικά μετρήσιμο φυσικό όριο σε βάθος τριακονταετίας. Για να τα κάνουμε όλα αυτά. Καταλαβαίνουμε νομίζω όλοι ότι αυτό δεν μπορεί να περιμένουμε να κάνει το αόρατο χέρι της αγοράς, να τα χρηματοποιήσει όλα, να τα κάνει όλα αγοραία και να μπορέσει να τα επιβάλλει. Θα χρειαστεί μια πολιτεία η οποία με δημοκρατική νομιμοποίηση να θέσει όρους, να τους ελέγξει, να θέσει κατευθύνσεις, να μπορέσει να πιστοποιήσει αυτές τις κατευθύνσεις, να μπορέσει να χρηματοδοτήσει αυτές τις κατευθύνσεις. Απο όλες αυτές λοιπόν τις πολιτικές καινοτομίες που είναι απαραίτητες σε μια κλιματική δημοκρατία, νομίζω ότι βασίζονται στην έννοια της κλιματικής δικαιοσύνης. Εφόσον δεχθούμε την ισονομία βέβαια και το δικαίωμα όλων στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Καταρχήν γιατί αυτό δεν το δεχόμαστε πολλοί. Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι είναι οκέι να κάνεις το ναυάγιο στην Πύλο και ότι είναι δυσφήμιση του ελληνικού κράτους να πέις ότι κάποιος έκανε λάθος εδώ πέρα. Παρόλα αυτά εμείς που το πιστεύουμε νομίζω ότι πέραν από την ισονομία, βασίζεται σε μια έννοια της δικαιοσύνης. Η δικαιοσύνη λοιπόν εδράζεται στο γεγονός ότι δεν τα κάψαμε όλοι μαζί. Κυρίως θα πρέπει να ισχύει το αξίωμα ότι αυτοί που έχουν λιγότερη ευθύνη για την παρούσα κατάσταση και αυτοί που πλήττονται περισσότερο από την παρούσα κατάσταση, έχοντας λιγότερο ευθύνη και αυτοί που δεν έχουν ταυτόχρονα και τη δυνατότητα να επενδύσουν για να προστατευτούν, θα πρέπει να τύχουν προστασίας. Αυτό ισχύει για παγκοσμίως ισχύει στις γενιές, ισχύει στα έθνη και ισχύει και στις τάξεις. Νομίζω ότι ένα παιδί που γεννιέται σήμερα και που θα ζήσει σε έναν κόσμο όπου ο καύσωνας δεν θα κρατάει δέκα μέρες αλλά είκοσι και δεν θα είναι 43 βαθμούς αλλά 47. Δεν φταίει κάτι, αυτό το παιδί που γεννιέται σήμερα έχει μηδενική ευθύνη και θα υποστεί τεράστιες ζημιές και απώλειες. Αυτό είναι ένα ζήτημα λοιπόν διαγενεακής χρονικής δικαιοσύνης. Το ίδιο ισχύει και για τις χώρες του Βορρά και του Νότου, γιατί όπως είπαμε πριν σήμερα ζούμε το αποτέλεσμα καύσεων που συνέβησαν προ εκατονταετίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Επομένως, ακόμα και σήμερα, αν δούμε τις ιστορικές εκπομπές, τα αέρια που υπάρχουν σήμερα στην ατμόσφαιρα, η πλειοψηφία τους είναι από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, από την Ευρώπη και από τη Ρωσία, πολύ λιγότερα από την Κίνα, η οποία άρχισε να πλησιάζει πλέον σε ιστορικές εκπομπές. Δεν μιλάμε για κατά κεφαλήν. Αυτό σημαίνει λοιπόν σήμερα ότι η Αφρική, η οποία εκπέμπει το 4% των παγκόσμιων εκπομπών ολόκληρη Αφρική και της οποίας περιοχές οι οποίες δεν έχουν υποδομές αυτή τη στιγμή καταστρέφονται δηλαδή μια ξηρασία στο Κέρας της Αφρικής, όπου οι άνθρωποι βασίζονται σε γεωργία χωρίς άρδευση που ζεί στον υδρολογικό κύκλο. Μιλάμε για 25 εκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται σε κίνδυνο λιμού, οι οποίοι αυτοί φτωχοποιούνται και οι οποίοι προφανώς λόγω της φτωχοποίησης αυτής οδηγούνται σε κατεστραμμένα έθνη, σε εγχώριες συρράξεις, δηλαδή οδηγούνται σε μία σε μία μάχη. Προτού πάμε στην κλιματική μετανάστευση, μπορούμε να πάμε στη βαρβαρότητα, δηλαδή στη διαμάχη για την επιβίωση. Αυτή λοιπόν ανισομετρία και η αδικία μεταξύ Βορρά και Νότου οδήγησε την προηγούμενη σύνοδο COP28 στην Αίγυπτο να αναγνωρίσει την έννοια των ζημιών και απωλειών γιατί τα τρία πόδια της κλιματικής δράσης είναι ο μετριασμός. Να κόψουμε το ρεύμα, να μην έχουμε λάδι στη φωτιά. Η προσαρμογή, οι επενδύσεις δηλαδή για να μπορέσουμε να επιζήσουμε εκεί που θα φτάσουμε και οι ζημίες και οι απώλειες. Ποιος πληρώνει αυτά που χάθηκαν. Αυτές οι κλιματικές χρηματοδοτήσεις που λέγονται από βορρά προς νότο. Υπήρχε μια υπόσχεση από την Κοπεγχάγη για 100 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Οι ζημιές, οι απώλειες υπολογίζονται στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο. Το 100 δισεκατομμύρια το χρόνο μπορούμε να το βάλουμε, που δεν εκπληρώθηκε και που τελικά δεν ήταν ποτέ μόνο επιχορηγήσεις ήταν και δάνεια δεν φτάσαμε ποτέ, φτάσαμε στα 95 για να το βάλουμε σε ένα πλαίσιο. Να πούμε ότι εφτά μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες πέρσι είχαν καθαρά κέρδη άνω των 600 δισεκατομμυρίων ευρώ, εξαπλάσια δηλαδή της κλιματικής βοήθειας Βορράς προς Νότου και βεβαίως που οδηγούν σε μια μεγάλη συζήτηση για τη ριζική αναδιάρθρωση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, για την αναδιαμόρφωση δηλαδή των θεσμών της Διεθνούς Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για ένα νέο κλιματικό Μπρέτον Γουντς, το οποίο θα βγάλει και αυτές τις χώρες του Νότου, οι οποίες βρίσκονται σε μια παγίδα χρέους αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή καταστρέφονται ζωές και περιουσίες στον παγκόσμιο Νότο για πράγματα που δεν ευθύνονται και ευθυνόμαστε εμείς και δεν έχουμε λεφτά να τα αντιμετωπίσουμε γιατί πληρώνουν τοκοχρεολύσια. Είναι σε μνημόνιο δηλαδή το Πακιστάν, είναι η κλασική περίπτωση με τους μουσώνες που συνέβησαν πέρσι οι οποίοι έπληξαν 35 εκατομμύρια ανθρώπους, αφήσανε 15 εκατομμύρια ανθρώπους άστεγους σε ένα Πακιστάν, το οποίο εκπέμπει λιγότερο από 1% και το οποίο είναι σε πρόγραμμα του IMF και δεν μπορεί να δανειστεί για να στεγάσει αυτούς τους ανθρώπους. Όλο αυτό λοιπόν το ζήτημα έχει τεθεί ξεκάθαρα. Το συζήτησε σε ένα τεράστιο συνέδριο που έκανε ο πρόεδρος Μακρόν στο Παρίσι τον Ιούνιο και θα συζητηθεί στη Γενική Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών όσον αφορά τη Δικαιοσύνη από Βορρά προς Νότο. Και υπάρχει βεβαίως και η δικαιοσύνη ανάμεσα στις τάξεις, γιατί δεν τα κάψαμε όλοι μαζί. Ξέρουμε σήμερα ότι το πλουσιότερο 10% της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκπέμπει το 50% των εκπομπών και το φτωχότερο 10% εκπέμπει το 7% των εκπομπών. Επομένως, ο πλούτος που φέρνει η χρήση ορυκτών καυσίμων δεν είναι ισομερής. Προφανώς να λέμε λοιπόν ότι 55% θα πρέπει να μειώσουμε σε μέσο όρο. Οι πλουσιότεροι θα μειώσουν 500% και οι φτωχότεροι θα πρέπει να επιδοτηθούν για να μπορέσουν να ξεφύγουν από την ενεργειακή φτώχεια από τα δεσμά του άνθρακα και να επενδύσουμε εμείς ως κοινωνίες σε ασφαλέστερα σπίτια, δηλαδή ένας άνθρωπος ο οποίος έχει ενεργειακή φτώχεια και ζει σε ένα σπίτι το οποίο δεν είναι μονωμένο σε ένα σπίτι το οποίο δεν έχει σύγχρονο καυστήρα. Από πού θα βρει χρήματα για να ξεφύγει από την ενεργειακή φτώχεια; Και πώς θα έρθει αυτή η κλιματική και ανθρακική, αν θες δικαιοσύνη ανάμεσα στους ανθρώπους των δύο τάξεων.


Speaker 1: Βλέπουμε λοιπόν ότι και στην Ευρώπη, δίπλα στα παραδοσιακά ελλείμματα, το δημοκρατικό έλλειμμα, το κοινωνικό έλλειμμα, υπάρχει ενδεχομένως και ένα κλιματικό έλλειμμα. Υπάρχει βέβαια το κλασικό ζήτημα της αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου για τη μετανάστευση, αλλά τελικά αυτά είναι θα έλεγα παρεμπίπτοντα σε σχέση με το κυρίως θέμα που συζητάμε, που είναι άλλη μια επιβεβαίωση ότι θέτει στόχους μεν η Ευρώπη, αλλά πάντα μένει πίσω σε αυτούς. Αυτό έχει να κάνει και με δομικές αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν μπορούμε τώρα να τις προλάβουμε σε αυτή την κουβέντα γιατί θα έπρεπε να κάνουμε μια ξεχωριστή συζήτηση. Αλλά τελικά αυτό το έλλειμμα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί Μπροστά σε αυτή τη νέα πραγματικότητα? Είδαμε μια οριακή πλειοψηφία υπέρ της νομοθεσίας για την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών καταστροφών και της φύσης γενικά πριν από ένα δύο μήνες ήτανε 6 ψήφοι διαφορά, δηλαδή τρεις να είχαν γυρίσει από την άλλη πλευρά δεν θα είχε ψηφιστεί. Το θέμα είναι τι θα εφαρμοστεί, πώς θα εφαρμοστεί, πώς θα ενσωματωθεί, πώς ανταποκρίνονται τα κράτη μέλη. Προφανώς δεν έχουμε μια ομοσπονδιοποίηση της Ευρώπης. Προφανώς έχουμε τα ελλείμματα. Προφανώς έχουμε μια στροφή προς τα δεξιά της Ευρώπης σε πάρα πολλές χώρες που έχουν μη φιλελεύθερα καθεστώτα δημοκρατίας, αλλά στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής νομίζω ότι η Ευρώπη πλήττεται με έναν πρωτόγνωρο τρόπο, ειδικά οι χώρες του Νότου. Τα μεταναστευτικά κύματα προφανώς θα πυκνώνουν όσο περνάνε τα χρόνια και δυσκολεύει η κατάσταση κλιματικά στην Αφρική. Τι θα έπρεπε να γίνει κατά τη δική σου γνώμη και ως ευρωβουλευτής, για να μπορέσει η Ευρώπη πραγματικά να πετύχει τους στόχους και να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά;


Κόκκαλης: Νομίζω ότι πρώτα πρώτα πρέπει να καταφέρουμε να αντι παλέψουμε και να καταστείλουμε την άνοδο της άκρας δεξιάς. Οποιοσδήποτε δημοκρατικός προοδευτικός πολίτης θα πρέπει να εργαστεί γι αυτό και αυτό θα διευκολύνει και τους συνανθρώπους μας συναδέλφους μου, οι οποίοι είναι στην παραδοσιακή δεξιά, οι οποίοι είναι αυτοί που υφίστανται πρώτοι την πίεση της άκρας δεξιάς, προφανέστατα από τα δεξιά τους να παραμείνουν στο στρατόπεδο της λογικής της φιλελεύθερης δημοκρατίας και να μπορέσουν να φύγουν από την παγίδα την οποία έστησε ο Μάνφρεντ Βέμπερ με μια προσωπική επιλογή, γιατί αυτή δεν είναι πολιτική απαραίτητα καθόλου. Αντιθέτως, δεν είναι καθόλου πολιτική της φον ντερ Λάιεν που είναι εξίσου EPP όσο και ο Βέμπερ να αποκλειστεί η πιθανότητα της συμμαχίας δεξιάς άκρας δεξιάς και φασιστικής δεξιάς, ευρωσκεπτικιστική αντιορθολογιστικής δεξιάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στην Ευρώπη. Συμμαχίες δηλαδή, όπως βλέπουμε στην Ιταλία, θα πρέπει να μην υπάρχουν, να τις αποφύγουμε και η συμμαχία που τείνει αποφευχθεί στην Ισπανία είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Αυτή είναι η συμμαχία που είδαμε να ορθώνεται απέναντι στο νόμο για την αποκατάσταση της φύσης, όχι μόνο στην Ολομέλεια, αλλά και σε μια σειρά από επιτροπές νωρίτερα, με πρωτόγνωρα κοινοβουλευτικές δράσεις, αντικαταστάσεις ψηφοφόρων κ.ο.κ. Σε μια προσπάθεια να προσεταιριστούν την άκρα δεξιά, η οποία είναι σταθερή στο πακέτο κατά της ελευθερίας κατά της φιλελεύθερης δημοκρατίας, κατά τη διάκριση των εξουσιών και βεβαίως κατά της κλιματικής δράσης, την οποία θεωρεί ο Γουόκ. Τα επιχειρήματα ήταν εντελώς σαθρά και καταρρίφθηκαν απολύτως και από την επιστημονική κοινότητα και από την επιχειρηματική κοινότητα, πολλώ δε μάλλον από την κοινωνία των πολιτών. Όμως είναι χαρακτηριστικό του πού είναι διατεθειμένοι να φτάσουν. Η υποκατάσταση της φύσης, έχει την έννοια της χρήσης της φύσης ως προστασία του ανθρώπου. Δεν είναι μια περίπτωση που θέλουμε να προστατεύσουμε τη φύση γιατί μας αρέσει. Είναι μια περίπτωση που χρειαζόμαστε να προστατεύσουμε τα εδάφη. Παραδείγματος χάριν, για να μπορέσουν να παραμείνουν γόνιμα, να διαχειριστούμε σωστά τα ύδατα για να μπορέσουν να μας είναι χρήσιμα για να ποτίζουμε αυτά που φυτεύουμε. Στον τωρινό καύσωνα είδαμε στον κάμπο της Λάρισας εξήντα βαθμούς Θερμοκρασία εδάφους Τι μπορείς να καλλιεργήσεις ένα έδαφος το οποίο έχει 60 βαθμούς; Και τι μπορεί να κάνεις σε μια Ευρώπη της οποίας το 81% των οικοσυστημάτων χρήζουν όχι προστασίας αλλά αποκατάστασης. Και εδώ η αποκατάσταση μέσα από λύσεις προσαρμογής, οι οποίες είναι βασισμένες στη φύση, δηλαδή προστασία από άνοδο των νερών, όχι με τσιμέντα τα οποία είναι ατελέσφορα, αλλά με φυσικές λύσεις, φυτεύσεις και ούτω καθεξής. Είναι κρίσιμες αυτο λοιπόν το δείγμα γραφής του Βέμπερ είναι πραγματικά πάρα πολύ κρίσιμο αρα αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να βρούμε τρόπους και δράσεις με τους οποίους να κινητοποιήσουμε τους ανθρώπους πρώτα απ όλα να συμμετέχουν στη δημοκρατία. Δεν είναι μόνο στην Ελλάδα το γεγονός ότι πάνω από οι μισοί δεν ψηφίζουν γιατί δεν ψηφίζουν, προφανώς γιατί βαριούνται, αλλά γιατί αισθάνονται ότι αυτό το σύστημα δεν μπορεί να τους εκφράσει. Αυτό νομίζω είναι το κρίσιμο στοιχείο, αλλά νομίζω ότι η δυστυχώς καλπάζουσα και αυξανόμενη βιωματική πλέον εμπειρία της κλιματικής κρίσης θα κινητοποιήσει τους ανθρώπους.


Speaker 1: Εδώ βλέπουμε λοιπόν ότι η κλιματική κρίση συνδέεται με μια σειρά από άλλα προβλήματα που εκ πρώτης όψεως δεν θα μπορούσε κάποιος να το διαγνώσει. Θα έλεγε ότι είναι ένα ουδέτερο πρόβλημα δεν είναι καθόλου ουδέτερο πολιτικά. Είναι ένα πρόβλημα που συνδέεται με συγκεκριμένες πολιτικές αντιλήψεις, με την ακροδεξιά και την δική της προσέγγιση για το πρόβλημα με το μεταναστευτικό, με την ίδια την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πάρα πολλά ζητήματα.


Κόκκαλης: Το μεταναστευτικό νομίζω ότι δεν είναι δόκιμος πλέον όρος, γιατί εφόσον δεχόμαστε ότι η κλιματική κρίση είναι ανθρωπογενής και ανθρωπογενής αλλά όχι από καύσιμα που κάψανε στη Συρία ή στην Ιορδανία ή στην Παλαιστίνη αλλά από καύσιμο που κάψαμε εμείς. Καταλαβαίνω ότι η διαφορά πρόσφυγα μετανάστη είναι ότι ο πρόσφυγας φεύγει από ένα μέρος όπου του κάνουν κάτι που κινδυνεύει και κινδυνεύει από δικές μας πράξεις. Θέλω να πω ότι όταν έχουμε στο Ιράν θερμοκρασίες 55 βαθμούς, αυτές είναι θερμοκρασίες οι οποίες δεν είναι ζήτημα αν μπορείς να καλλιεργήσεις. Είναι ζήτημα αν μπορείς να ζεις στον εξωτερικό χώρο.


Speaker 1: Στην Αριζόνα διάβαζα ότι είχε για κανά μήνα σερί 48 βαθμούς.


Κόκκαλης: Βεβαίως και έχει κηρυχθεί σε κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης σχεδόν όλη Αμερική με ανθρώπους οι οποίοι δεν μπορούν να ζήσουν στον εξωτερικό χώρο. Επομένως, επειδή η εκκένωση που χρησιμοποιούμε τώρα είναι ίσως η πιο αρχική και πιο πρωτόγονη αντίδραση των ανθρώπων στην κλιματική αλλαγή, φεύγουν, παίρνουν τα πράγματα τους και φεύγουν. Άρα εμείς σαν Ευρώπη με τις ευρωπαϊκές και χριστιανικές αξίες θα κάνουμε τι ακριβώς; Αν έρχονται εκατομμύρια άνθρωποι θα πολυβόλουμε λαστιχένιες βάρκες με άντρες, γυναίκες και παιδιά στη θάλασσα? Θα κάνουμε φράχτη?


Speaker 1: Αυριο μπορεί να χρειαστεί να φύγουμε εμείς και η Ελλάδα φαίνεται να ερημοποιειται, τουλάχιστον ο Νότος.


Κόκκαλης: Ημιερημοποιείται σίγουρα. Αυτά λοιπόν είναι τα κρίσιμα ερωτήματα της προσαρμογής με ανθρώπινο τρόπο. Κατ αρχήν για εμάς, με ανθρώπινο τρόπο και αλληλεγγύη. Και βεβαίως η αντίδραση σε αυτό το προσφυγικό ρεύμα, το οποίο θα έρθει και το οποίο, επαναλαμβάνω, δεν είναι μεταναστευτικό.


Speaker 1: Δηλαδή εκεί που συζητούσαμε παλιότερα με το σλόγκαν Σοσιαλισμός βαρβαρότητα, εδώ μιλάμε για κλιματική μετάβαση ή βαρβαρότητα.


Κόκκαλης: Η βαρβαρότητα είναι βεβαιότητα. Είναι προδιαγεγραμμένη ότι αυτός είναι ο τρόπος, το οποίο το βλέπουμε ήδη άλλωστε. Νομίζω ότι η Πύλος είναι ένα δείγμα βαρβαρότητας.


Speaker 1: Να μιλήσουμε λίγο. Κλείνοντας αυτή την κουβέντα πάλι για την ελληνική περίπτωση, νομίζω ότι έχει συζητηθεί αρκετά. Πρώτα απ όλα το ζήτημα των επικαλυπτόμενα αρμοδιοτήτων ανάμεσα σε διάφορα επίπεδα του κράτους, την κεντρική διοίκηση, την περιφερειακή διοίκηση, την αυτοδιοίκηση, επιμέρους φορείς και οργανισμούς που εμπλέκονται ή που συμπλέκονται ή που τσακώνονται ή που αποποιούνται ευθυνών ή υπηρεσίες.


Κόκκαλης: Το είχαμε κάνει και πριν την χρεοκοπία, δηλαδή πριν τη χρεοκοπία. Θυμάμαι ότι πολλές φορές συζητάγαμε πόσο μη αποτελεσματική η ελληνική δημόσια διοίκηση. Νομίζω ότι κάτω από καθεστώς υπαρξιακής απειλής που το οποίο βιώνουμε και θα συνεχίσουμε να βιώνουμε, δεν υπάρχει καμία πολυτέλεια για τέτοιου είδους αβελτηρίες. Πώς ακριβώς θα λυθεί; Νομίζω ότι και να μιλήσουμε για την Ελλάδα είπαμε πριν ότι έχουμε μια κυβέρνηση που δεν ψήφισε το νόμο για την αποκατάσταση της φύσης, είπαμε πριν ότι έχουμε μια κυβέρνηση η οποία θέλει να κάνει εξορύξεις. Λέμε τώρα ότι έχουμε μια κυβέρνηση η οποία δεν έχει ολοκληρώσει τα βασικά σχέδια προσαρμογής ανά περιφέρεια τι ακριβώς δηλαδή πρέπει να κάνει η Περιφέρεια; Είμαστε μια χώρα στην οποία κανείς δεν γνωρίζει ένα σχέδιο εκκένωσης. Είπαμε πριν, ας πούμε ότι αφού μπορεί να συμβεί στη νέα Αγχίαλο μπορεί να συμβεί στο Κερατσίνι. Αν θές να εκκενώσεις αύριο το Κερατσίνι ξέρει κανένας που θα πάει και τι θα κάνει? Έχουμε μια χώρα η οποία επιλέγει να εκκενώσει και να πληρώνει ζημιές και απώλειες στους εκκενωμένους. Οι δήμοι είναι από τους λιγότερο χρηστικούς, μάλλον αποτελεσματικούς και έχοντες τις λιγότερες αρμοδιότητες από όλη την Ευρώπη, η χρηματοδότησή τους είναι πάρα πολύ περίεργη. Οι αρμοδιότητες τους και η εμπλοκή τους με την Περιφέρεια, την αποκεντρωμένη διοίκηση και ούτω καθεξής εξίσου. Στις φωτιές ακόμα προσπαθούμε να καταλάβουμε το προφανές ότι στα δάση την ευθύνη έχει το κράτος, το κράτος, το οποίο αποφάσισε το 98 να τα πάρει στην Πυροσβεστική και να καταργήσει τη Δασική Υπηρεσία που είναι ο φορέας που λειτουργεί στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης που έχει την ευθύνη λη τη χρονιά, με ανθρώπους που ξέρουν τα δάση, τα επενδύουν στην πρόληψη, το καθαρίζουν το χειμώνα και όταν πιάσει φωτιά ξέρουν τι θα κάνουν με ένα συγκεκριμένο σενάριο. Στην Ελλάδα δυστυχώς αυτά δεν τα έχουμε και δεν βλέπω να τα έχουμε και δεν βλέπω και τον εθνικό κλιματικό νόμο που ψηφίσαμε να είναι ισάξιος και εφάμιλλος του ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου. Και κυρίως δεν βλέπω να έχει φροντίσει, φοβάται ακόμα η πολιτεία να εγκαθιδρύσει ένα ανεξάρτητο επιστημονικό συμβούλιο, το οποίο θα εποπτεύει και θα καθοδηγεί την εφαρμογή του εθνικού κλιματικού νόμου. Η έννοια της πολιτικής με βάση την επιστημονική που δεν είναι ουδέτερη, αλλα σε αυτά τα πράγματα τελικά είναι. Νομίζω ότι αυτή είναι η βάση που πρέπει να ακολουθήσει και το Ελληνικό κράτος.

Comments


bottom of page