Συνέντευξη στην εφημερίδα Καθημερινή Φωκίδας έδωσε ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία και εκπρόσωπος της πολιτικής κίνησης ΚΟΣΜΟΣ, Πέτρος Κόκκαλης.
Ακολουθεί η συνέντευξη.
Κ. Κόκκαλη, θέτετε ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων σας την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες που αυτή προκαλεί σε όλα τα επίπεδα. Η δημιουργία των συνεπειών της έχει πολιτικό πρόσημο ή αποτελεί νομοτελειακό απότοκο της μεταβιομηχανικής εποχής και της τεχνολογικής έκρηξης;
Ασφαλώς κι έχει πολιτικό πρόσημο. Η κλιματική αλλαγή αναφέρεται σε φυσικές μεταβολές του κλίματος, όπως η εποχή ας πούμε των παγετώνων. Εδώ αντιμετωπίζουμε μια ανθρωπογενή κλιματική κρίση που απειλεί άμεσα και καίρια τη δυνατότητα του ανθρώπου, των παιδιών μας να ζήσουν σε ένα ανθρώπινο κόσμο. Συνεπώς είναι καλύτερα να μιλούμε για μια (εγ)κλιματική αλλαγή με θύτες και θύματα εμάς. Απέναντί μας έχουμε μια ιδεολογία που προτάσσει την απόλυτη απορρύθμιση της αγοράς, τη μείωση του κράτους και διαρρηγνύει το κοινωνικό συμβόλαιο που υπήρχε στην Ευρώπη μετά το δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, αυτό του κράτους πρόνοιας. Τα αποτελέσματα του νεοφιλελεύθερου δογματισμού τα ζούμε με την άνοδο της σκοταδιστικής και κοσμομηδενιστικής δεξιάς. Εμείς, ως κίνηση πολιτών «Κόσμος», οραματιζόμαστε ένα μέλλον βιώσιμης ανάπτυξης και προόδου, νέων τεχνολογιών και νεοφυών επιχειρήσεων, συνεργασίας, αξιοπρέπειας και αλληλεγγύης. Ένα μέλλον ικανό να θωρακίζει την αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους, να παλεύει για την ενιαία θεσμική οργάνωση και κοινή οικονομική διαχείριση στην ευρωζώνη. Ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα συμβάλλει στην αποτροπή της κλιματικής αλλαγής.
Βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς άρση ή περιστολή έστω των κοινωνικών ανισοτήτων δε νοείται εξ ορισμού. Πώς πολιτικοποιείται η πρόταξη της βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο της Ένωσης; Ποιες προτάσεις τίθενται αντιπαραθετικά στην κρίση των ευρωπαίων εκλογέων;
Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η μεγάλη μάχη που καλούμαστε να δώσουμε, όλες οι προοδευτικές δυνάμεις, είναι απέναντι στην αύξηση της εθνικιστικής δεξιάς, των ακραίων οικονομικών πολιτικών λιτότητας και ασφαλώς της λεηλασίας των ανθρώπινων και φυσικών πόρων. Η επόμενη Ευρωβουλή θα κληθεί να σχεδιάσει το μέλλον της Ευρώπης την επόμενη δεκαετία και γι’ αυτό συχνά λέω πως αυτές είναι οι πιο πολιτικές Ευρωεκλογές στη σύγχρονη ιστορία της Ένωσης. Αν τα επόμενα χρόνια δεν σεβαστούμε τα όρια του πλανήτη και δεν υιοθετήσουμε μια νέου τύπου οικονομία, η οποία να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις που θέτει η κλιματική κρίση και η δημογραφική έκρηξη, τότε τόσο εμείς όσο κυρίως τα παιδιά μας θα ζήσουν μεγάλες περιπέτειες. Θα αλλάξει ριζικά η εικόνα του πλανήτη. Και δεν αναφέρομαι σε κάποιο μακρινό μέλλον, αλλά στα επόμενα χρόνια. Για να μιλήσουμε όμως συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, θα πρέπει να διαμορφώσει άμεσα ένα σχέδιο δράσης για την υλοποίηση των παγκόσμιων στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης έως το 2030, αλλά και να προωθήσει με όλες τις δυνάμεις της τη στρατηγική «Clean Planet For All» για μια οικονομία μηδενικού άνθρακα ως το 2050.
Θα εμμείνω στο ζήτημα αυτό. Ο στόχος 11.4 της Βιώσιμης Ανάπτυξης αναφέρει επί λέξει: Ενίσχυση των προσπαθειών για την προστασία και τη διαφύλαξη της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Κ. Κόκκαλη, ζω, εργάζομαι και εκδίδω έντυπη και ψηφιακή εφημερίδα στη Φωκίδα, κοιτίδα του Παγκόσμιου ενδιαφέροντος μνημείου των Δελφών, το οποίο όμως βάλλεται συστηματικά από την έντονη μεταλλευτική δράση (ακόμα και επιφανειακών εξορύξεων), την περίπου ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των ανεμογεννητριών και ιχθυοκαλλιέργειες στο προς τουριστική ανάπτυξη παραλιακό μέτωπο και όχι σε κλωβούς σε μήκος απόστασης από την ακτή. Πώς η προστασία κα τα συγκριτικά αναπτυξιακά πλεονεκτήματα του δελφικού τοπίου μπορούν να βρουν θεραπεία από το συγκεκριμένο υπομέτρο των 17 Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ;
Καταρχάς, να εξηγήσουμε στους πολίτες πως οι 17 Παγκόσμιοι Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τους οποίους υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο του 2015, 193 κράτη, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, είναι μια διεθνής γλώσσα επικοινωνίας που ενσωματώνει εργαλεία μέτρησης πολιτικών για την αποκατάσταση των κοινωνικών ανισοτήτων, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα του πλανήτη, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη συλλογική ευημερία των σύγχρονων κοινωνιών. Ο καθένας από τους Παγκόσμιους Στόχους, έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία και ο ένας συμπληρώνει τον άλλον με τέτοιο τρόπο που θα μπορούσε κάποιος να τους δει ως ένα πλέγμα, με βάση το οποίο πρέπει να δράσουμε συνολικά. Οι λύσεις που προτείνουν είναι τόσο παγκόσμιες όσο και τοπικές. Το ζητούμενο λοιπόν, είναι να επιλέξουμε αυτόν τον εναλλακτικό μονόδρομο, που μας παρέχει πλήθος εργαλείων να προστατέψουμε αποτελεσματικά όχι μόνο το μνημείο των Δελφών, το οποίο είναι ένα τόπος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και σύμβολο κοινών ευρωπαϊκών ιδανικών, αλλά και κάθε μνημείο στη χώρα και στον πλανήτη. Η αναγνώριση της αξίας και των δικαιωμάτων κάθε διαφορετικότητας, μεταξύ ανθρώπων, ειδών, τόπων και πολιτισμών είναι η θεμελιώδης αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης Γι’ αυτό είναι εξόχως σημαντικό να θέσουμε άμεσα στην κεντρική πολιτική ατζέντα τους 17 Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη κι αυτός είναι και ο μοναδικός λόγος που διεκδικώ την ψήφο των συμπολιτών μου. Έχουμε ήδη χάσει πολύτιμο χρόνο.
Πώς κατά τη γνώμη σας θα αναστρέψουμε το brain drain (διαρροή του επιστημονικού προσωπικού στο εξωτερικό);
Πιστεύω ότι αν αξιοποιήσουμε τα πλούσια χαρίσματα του τόπου, του λαού και της παράδοσης μας μπορούμε να γίνουμε μια χώρα πρωτοπόρος στη νέα οικονομία που βασίζεται στη γνώση και αξιοποιεί την δίδυμη πρόκληση του ψηφιακού και αειφορικού μετασχηματισμού της οικονομίας.
Το βασικό είναι να δούμε με προσοχή την ανάγκη εκπαίδευσης των εργαζομένων στις σύγχρονες ψηφιακές δεξιότητες. Αφενός για να συρρικνωθεί το χάσμα μεταξύ όσων έχουν τη γνώση και όσων υπολείπονται αυτής κι αφετέρου για να μειωθεί το brain drain των νέων επιστημόνων. Το ψηφιακό μέλλον είναι ήδη εδώ! Όμως, οι αλλαγές που δρομολογούνται ενόψει της 4ης βιομηχανικής επανάστασης μας παρέχουν εργαλεία για να δώσουμε λύσεις στις σημερινές παθογένειες, που οδηγούν χιλιάδες νέους στη μετανάστευση.
Κατά κοινή παραδοχή στην Ελλάδα υστερούμε κατά πολύ στην ανάπτυξη μορφών συνεργατικής οικονομίας και στην έμφαση στην Κοινωνικά Αλληλέγγυα Οικονομία. Η πραγματικότητα αυτή αποδίδεται στην έλλειψη συνεργατικής κουλτούρας στη χώρα, στο ατελές νομοθετικό πλαίσιο, στη μη προσήλωση των ευρωβουλευτών μας σε αυτόν τον τομέα, σε κάτι άλλο; Ποια η γνώμη σας και τι δεσμεύεστε να πράξετε σχετικά εφόσον εκλεγείτε;
Είναι πολύ σημαντικό ότι η χώρα μας για πρώτη φορά νομοθέτησε ένα πλαίσιο για τη λειτουργία της ΚΑΛΟ, τον τρίτο πυλώνα της οικονομίας. Ειδικότερα το νέο πλαίσιο για τις ενεργειακές κοινότητες είναι το καλύτερο στην Ευρώπη και επιτρέπει την από κοινού αξιοποίηση του σπουδαιότερου κοινού αγαθού, του ήλιου. Κοιτάξτε η συνεργατική κουλτούρα είναι κάτι που ενισχύεται με τον καιρό, αρκεί οι φορείς της να προσβλέπουν σε ένα κοινό βιώσιμο μέλλον και παράλληλα να υπάρχει ένα νομοθετικό πλαίσιο που διευκολύνει τις διαδικασίες, αντί να τις δυσκολεύει. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες βρίσκονται στο πιο καθοριστικό σταυροδρόμι στη σύγχρονη ιστορία της ΕΕ. Μπροστά σε ένα υπαρξιακό δίλημμα: για να επιτύχει το συνεργατικό μοντέλο θα πρέπει να ακολουθήσουμε έναν δρόμο βιώσιμης προόδου και συλλογικής ευημερίας, με αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη, αντί να κινούμαστε στο μονόδρομο του ακραίου συντηρητισμού με όλες τις αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, που έχουν σημαντικό κόστος για τον πλανήτη. Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη μορφών συνεργατικής οικονομίας όταν κυριαρχεί στο λαό ο φόβος, η οπισθοδρόμηση, ο ατομισμός και ιδιαίτερα ο νεοφιλελευθερισμός ο οποίος αναγνωρίζει μόνο οικονομική ανάπτυξη απορρίπτοντας την έννοια της δημιουργίας κοινωνικού πλούτου και την αξία των οικο-συστημικών υπηρεσιών.
Πού θεωρείτε ότι προσκρούει η διαδικασία της ευρωπαϊκής εμβάθυνσης; Γιατί ο Έλληνας πολίτης, για να μείνουμε στα καθ΄ ημάς, όταν γνωρίζει ότι η φωνή του δεν έχει πρόσβαση στα κέντρα λήψης ευρωπαϊκών αποφάσεων να πάει να ψηφίσει; Μόνο και μόνο για να ενισχύσει στο εγχώριο επίπεδο το κόμμα της αρεσκείας του εν όψει και εθνικών εκλογών;
40 χρόνια μετά την ένταξή μας στη ΕΕ είναι καιρός να αισθανθούμε πολίτες της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας. Είναι μόλις η δεύτερη για εμάς φορά που επιλέγουμε με σταυρό τους ευρωβουλευτές μας αντί τα κόμματα να διορίζουν εν είδη πολυτελούς αποστρατείας τα στελέχη τους. Η αλήθεια είναι η ΕΕ δεν έχει καταφέρει να αναδείξει τη θετική επίδρασή της στη ζωή των πολιτών παρότι αυτή έχει θετικό πρόσημο. Αντιθέτως, τόσο το έλλειμμα δημοκρατίας στη θεσμική της οργάνωση, όσο και οι πολιτικές λιτότητας που επιβλήθηκαν με αυταρχικό τρόπο λόγω της στρεβλής αρχιτεκτονικής του ευρώ έχουν δημιουργήσει μια αρνητική εικόνα της ΕΕ στα μάτια των πολιτών. Οι Βρυξέλλες μοιάζουν πολύ μακρινές, αδιάφορες και πολλές φορές επιθετικές για τη ζωή και τις ανάγκες των Ευρωπαίων πολιτών. Μόνο η ενδυνάμωση της δημοκρατίας σε θεσμικό επίπεδο και ένα πιο αλληλέγγυο και βιώσιμο μοντέλο συνύπαρξης και συνεργασίας θα άλλαζε δραστικά αυτήν την αρνητική εικόνα. Το μεγάλο στοίχημα είναι να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Μιλάμε για το μεγαλύτερο πείραμα δημοκρατικής και οικονομικής συνεργασίας, όμως αν δεν φτάνει η φωνή των ανθρώπων στα κέντρα αποφάσεων, τότε είναι καταδικασμένο να αποτύχει. Δεν γίνεται να συνεχιστεί η αυτονόμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.. Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να συμμετέχουν πιο ενεργά στην Ε.Ε, να αντιληφθούν τι σημαίνουν στην πράξη τα κοινά ευρωπαϊκά κεκτημένα και πώς αυτά μπορούν να επεκταθούν σε τομείς όπως το καθεστώς φορολόγησης, οι κατώτατοι μισθοί, οι συμβάσεις εργασίας.
Για μια ακόμα φορά δεν αποφύγαμε την «εσωτερικοποίηση» της πολιτικής κουβέντας για τις ευρωεκλογές. Και το κόμμα με το οποίο θέτετε υποψηφιότητα για την ευρωβουλή και τα άλλα κυρίαρχα κόμματα αντιμετωπίζουν τις ευρωεκλογές πρωτίστως ως πρόκριμα για τις εθνικές εκλογές. Πόσο ανασταλτικό είναι αυτό στη δημιουργία ευρωπαϊκής συνείδησης του καθενός μας και πώς μπορείτε να συμβάλετε κι εσείς στην αναστροφή του;
Για εμάς η δημιουργία ευρωπαϊκής συνείδησης είναι μείζον πολιτικό πρόταγμα και γι’ αυτό όπως προείπα θεωρώ αυτές τις Ευρωεκλογές τις πλέον πολιτικές στην ιστορία της Ε.Ε. Ως κίνηση πολιτών Κόσμος, προσπαθούμε εδώ και πολλά χρόνια να φέρουμε στο προσκήνιο το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης και της δίκαιης μετάβασης στην οικονομία με συνεργάτες που δουλεύουν επιστημονικά στο χώρο της διαχείρισης των πόρων, της ανακύκλωσης της καθαρής ενέργειας και της βιολογικής καλλιέργειας. Προσωπικά εκτιμώ πως όποιος βλέπει τις Ευρωεκλογές απλώς ως πρόκριμα για τις εθνικές εκλογές, χάνει το δάσος. Η εποχή είναι ιδιαιτέρως κρίσιμη και δεν χωρούν τόσο απλουστευτικές προσεγγίσεις πολιτικά.
Ποιο θεωρείτε το σημαντικότερο διακύβευμα της προσεχούς εκλογικής αναμέτρησης; Την άνοδο της ακροδεξιάς; Την αντιμετώπιση του προσφυγικού; Τις ανισότητες Βορρά-Νότου και την Ευρώπη των δύο ταχυτήτων; Την έλλειψη δημοκρατικότητας στη διαδικασία λήψης των ευρωπαϊκών αποφάσεων; Κάτι άλλο; Αν και όλα αυτά είναι εξίσου σημαντικά, ποια είναι η δική σας ιεράρχηση;
Το σημαντικότερο όλων είναι να καταλάβουμε πως δεν έχουμε την πολυτέλεια να ιεραρχούμε πλέον. Όλα όσα αναφέρατε είναι προβλήματα που διαπλέκονται και χρειαζόμαστε ένα συνολικό πρόγραμμα για την αντιμετώπισή τους. Αυτό ακριβώς το σχέδιο δράσης μας παρέχουν οι 17 Παγκόσμιοι Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ και πιστέψτε με είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που διαθέτουμε στα χέρια μας.
Κ. Κόκκαλη, σας ευχαριστώ για τη συνομιλία μας και σάς εύχομαι καλό αγώνα και καλή επιτυχία!
Να ‘στε καλά και εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
Comments